Doktora Ders İçerikleri

Temel kavramlar; öğrenme güçlüğü/ dikkat eksikliği ve hipraktivite bozuklupu olan bireyler; özel yetenekli bireyler; sınıflandırma; eğitsel, psikolojik, tıbbi; yaygınlık ve görülme sıklıpı; nedenler: doğum öncesi, doğum anı, doğum sonrası; tarama/ tanılama: tıbbi, gelişimsel ve eğitsel tarama/ tanılama; akademik ve akademik olmayan özellikler; ekip ve işbirliği; eğitim- öğretim ortamları; bilimsel dayanıklı uygulamalar; ailelerin özellikleri; öğrenme güçlüğü/ dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan bireye, özel yetenekli bireye ve ailelerine yönelik tutumlar; ailelere sunulan hizmetler, destekler ve yasal haklar.

Bu ders kapsamında, zihin yetersizliği ve otizm spektrum bozukluğu ile ilgili temel kavramlar, zihin yetersizliğinin ve otizm spektrum bozukluğunun sınflandırılması, nedenleri ve görülme sıklığı, bu özel gereksinime sahip olan çocukların tarama ve tanılanması, bu çocukların akademik ve akademik olmayan karakteristik özellikleri ile bu çocuklara sunulan eğitim hizmetleri ve ortamları, zihin yetersizliği ve otizm spektrum bozukluğu ile ilgili bilimsel dayanaklı uygulamalar, bu özel gereksinimlere sahip ailelerin özellikleri, bu özel gereksinimlere sahip çocuklara ve ailelerine karşı tutumlar, ailelelere sunulan hizmet ve destekler ile yasal haklar konuları işlenecektir.

Uygulamalı davranış analizinin(UDA) temelleri,tarihçesi, tanımı, ilkeleri ve önemi; UDA ve etik; hedef davranış belirleme, tanımlama, ölçme ve kaydetme; hedef davranışa ilişkin toplanan verilerin analizi ve değerlendirilmesi

öğretime karar vermek için verilerin kullanımı; davranış işlevlerini belirleme; davranış artırma ilkeleri ve işlem süreçleri; pekiştireç çeşitleri ve kullanımı; sembol pekiştirme; yeni davranışların kazandırılmasında ilkeler ve işlem süreçleri; davranış azaltma ilkeleri ve işlem süreçleri; ayrımlı pekiştirme; sönme, tepkinin bedeli

genellemenin sağlanması; UDA ve tek denekli araştırma yöntemleri.

Özel eğitim öğretmenlerinin yetiştirilmesinde kabul gören ve güncel kuramlar, yaklaşımlar; program odaklı öğretmen eğitimi, yetiştirme odaklı öğretmen eğitimi, öğrenme odaklı öğretmen eğitimi ve ürün odaklı öğretmen eğitimi. Öğretmen adaylarının mesleğe yönelik algı ve tutumları; öğretmen adaylarının yeterlilik algıları; hizmet öncesi okullarda uygulama; hizmet içi eğitim programları; öğretmen eğitimi programlarına ilişkin değerlendirmeler; öğretmen eğitiminin öğretmen adaylarının bilgi, beceri ve tutumu üzerindeki etkileri; özel eğitim öğretmenleri ile ilgili araştırmaların değerlendirilmesi. Özel eğitime gereksinimi olan çocukların özelliklerine uygun eğitim, yöntem ve tekniklerine ilişkin bilgiye sahip olma; en az kısıtlayıcı çevre yaklaşımı. Etkili öğretim ve öğrenmeyle ilgili temel kavramlar ve ilkeler; öğretmenlerin mesleki yeterlik, tutum, rol ve davranışları; ders planı hazırlama; mikro öğretim yönteminin kapsamı, yararları ve sınırlılıkları; konuya uygun aktif öğrenme etkinlikleri hazırlama; sınıfta örnek ders anlatma uygulamaları. Ders sunumlarının videoya kaydedilmesi; kayıtlardan yararlanarak dersin değerlendirilmesi; hazırlanan etkinliklerin ve ders anlatımlarının geliştirilmesi.

Erken çocuklukta bütünleştirmenin niteliği; evrensel öğrenme modeli; “Erişim, Katılım ve Destek”. Etkili öğretmen özellikleri; Özel gereksinimi olan öğrencilerin öğretmenleri için önleyici sınıf yöntemi teknikleri; Yapılandırılmış bir çevre oluşturma; Öğrenci katılımını sağlama; Sınıf kuralları oluşturma; Katılımı arttıran sınıf etkinlikleri ve rutinleri düzenleme; uygun davranışının ardından olumlu geribildirim verin; bağımsızlığı teşvik edin; sosyal becerileri ve davranışları teşvik etme; katılımı izleme ve değerlendirme.

Değerlendirmenin yasal ve felsefi temelleri; değerlendirmenin amaçları; tıbbi, gelişimsel, psikolojik ve eğitsel değerlendirme; değerlendirme süreci: tarama, tanılama, yerleştirme, programlama ve programın değerlendirilmesi; değerlendirmede gönderme öncesi süreç; gönderme ve ayrıntılı değerlendirme süreci; formal değerlendirme yöntemleri; informal değerlendirme yöntemleri; müfredata dayalı değerlendirme; gözlem; beceri analizi; ölçüt bağımlı testler; çalışma örneği analizi; performans değerlendirmesi; değerlendirme sürecinin raporlaştırılması; ölçü araçları geliştirme: çeşitli öğretim alanlarında öğrencilerin performanslarını ve gelişimlerini belirlemek için ölçü aracı hazırlama, uygulama, yorumlama, elde edilen verileri kullanma

OE609- Özel Yetenekli Öğrenciler İçin Eğitim Programı Modelleri

OE610- Özel Yetenekli Öğrencilerin Eğitimlerinde Öğretim Programı Tasarlama

OE611- Erken Çocukluk Döneminde Değerlendirme ve Destekleme

Bu derste öğrencilerle erken çocuklukta değerlendirme yöntemleri, eğitsel değerlendirme araç-gereçleri, eğitsel değerlendirme uyarlamaları, eğitsel değerlendirme sonuçlarını nasıl yorumlayıp ne şekilde bireyselleştirilmiş eğitim planlamasını oluşturmada kullanabileceği, eğitsel değerlendirme sürecine öğrenci ve ailenin nasıl katılabileceği, değerlendirme sonrası çocuğun eğitime yerleştirilmesi, bireysel aile hizmet planlamasının yapılması ve çocuğun ilkokula hazırlanması ve geçiş süreci ile ilgi paylaşım yapılacaktır.

OE612- Özel Eğitimde Doğal Gelişimsel Davranışçı Müdahaleler

Erken müdahale çalışmalarına rehberlik edecek uygulama basamakları; Müracaat,  Değerlendirme,  Tanılama, Bilgilendirme/Yönlendirme,  Bireyselleştirilmiş Aile Hizmet Planı (BAHP) Toplantısı, Hizmet Koordinatörlüğü,  BAHP 6 Aylık Gözden Geçirme,  Yıllık BAHP Güncelleme, Geçiş Sürecini içermektedir. Müfredat geliştirme sürecinin incelenmesi; Özgün müfredat kazanımlarının geliştirilmesi; Müfredat kazanımlarının öğretim etkinliklerine dönüştürülmesi; Programa özgü müfredat farklılaştırma modellerinin tasarlanması; Prototip müfredat farklılaştırma modellerinin tasarlanması.

OE614- Özel Gereksinimli Çocuklarda Sosyal Beceri Öğretimi

Bu ders özel gereksinimli çocukların sosyal beceri ve yeteneklerini değerlendirebilmek, sosyal beceri gelişimlerini incelemek, sosyal beceri öğretiminde kullanılan yöntemleri öğrenmek ve uygulayabilmek amacıyla okul öncesi eğitim öğretmeni, özel eğitim öğretmeni ve diğer alan öğretmenleri gibi rehber öğretmenler ve okullardaki diğer eğitim personelini bilgilendirmeyi ve uygulama yapabilmelerini hedeflemektedir. Kuramsal yaklaşımlar; kanıta dayalı öğretim yöntemleri ve nitelikli uygulama örnekleri planlayabilme ve uygulama.

OE615- Erken Okuryazarlık Araştırmaları

Bu ders kapsamında öğrenme güçlüğü tanımları, öğrenme güçlüğü tanılamada kullanılan yöntemler, değerlendirme sürecinin geliştirilmesi, formal ve informal değerlendirme yöntemleri, tıbbi ve eğitsel tanılama, Türkiye’de öğrenme güçlüğü olan bireylerin tanılama ve değerlendirme süreci konuları yer almaktadır.

Nitel Araştırma Yönteminin Genel Özellikleri, Temel Dönüşümler Ve Bilimsel Araştırma İçindeki Yeri ,Nitel Ve Nicel Araştırma Yaklaşımlarının Karşılaştırılması, Nitel Araştırmada Süreci Ve Örneklem Seçimi ,Nitel Araştırmada Veri Toplama Teknikleri (Ayrıntılı Gözlem), Nitel Araştırmaların Etik Yönleri,  Nitel Araştırma Yaparken Karşılaşılan Zorluklar, Nitel Araştırmalarda Veri Toplama Teknikleri (Belge İnceleme), Nitel Araştırmalarda Veri Toplama Teknikleri (Görüşme) , Nitel Araştırmalarda Veri Toplama Teknikleri (Video Teyp Verisi) , Nitel Araştırmalarda Desenler (Araştırmacının Rolü / Veri Toplama Süreci), Bilgisayar Destekli Nitel Veri Analizi, Nitel Araştırmaların Değerlendirilmesi Belirlenmesi, Nitel Araştırmada Veri Analizi, Nitel Araştırmada Geçerlik ve Güvenirlik İçermektedir.

Araştırma Nedir? İnandırıcılık Ve Güvenirlik, Uygulamalı Davranış Analizi İlkeleri: Davranışsal, Uygulamalı Ve Analitik, Etik Araştırma Davranışları, Ölçme Ve Değerlendirme: Veri Kayıt Teknikleri, Etkililik Ve Verimlilik Nedir?, Sosyal Ve Eğitsel Geçerlik, Davranışların Ölçümü, Güvenirlik;, Verilerin Grafiksel Analizi, Tek-Denekli Araştırmaların Özellikleri, Etkililik Modelleri, Karşılaştırmalı Tek-Denekli Modelleri içermektedir.

Öğrencilerin alanı ile ilgili Türkiye ve dünyadaki alanyazını değerlendirerek özgün çalışma yapmalarını sağlamaktır. Öğrenciler ilgilendikleri konuları belirler, bununla ilgili alanyazın taraması yapar, değerlendirir, araştırma sürecini planlar, çalışmalarını rapor haline getirir.

OE628 Tez izleme 1

OE629 Tez İzleme 2

OE630 Tez izleme 3

Doktora yeterlik sınavında başarılı bulunulan öğrenci için en az üç öğretim üyesi ile  oluşturulan tez izleme komitesi tarafından, öğrencinin doktora tez süreci ile ilgili bilgi paylaşımında bulunmak,  dönüt vermek üzere yılda dört kere toplanması

Erken eğitim döneminde oyunun çocuğun gelişimi üzerindeki önemini açıklayabilecektir. Oyunun tanımını yapar. Oyunun, çocuğun farklı gelişim alanlarına (sosyal, bilişsel, motor, dil edinimi, vb.) sağladığı yararları açıklar. Erken eğitim döneminde çocukların yaşlara göre gösterdikleri oyun gelişim aşamalarını tanımlar. Oyunun gelişimini tanımlar. Zihinsel oyun basamaklarını tanımlar.  Sosyal oyun basamaklarını tanımlar. Oyuna dayalı değerlendirme araçlarını ve oyun kuramlarını tanımlayabilecektir. Zihinsel oyun için ölçü araçlarını inceler. Sosyal oyun için ölçü araçlarını inceler. Klasik oyun kuramlarını tanımlar. Modern oyun kuramlarını tanımlar. Zihinsel ve sosyal oyun basamaklarını doğal ortamda gözlemler.Otizmli çocukların eğitiminde oyunun önemini betimleyecektir. Otizmli çocukların zorlandıkları oyun davranışlarını tanımlar. Otizmli çocukların oyun öğretiminde niçin sistematik öğretime gereksinim duyulduğunu betimler.Otizmli çocukların oyun öğretiminde sahip olması gereken ön koşul davranışları tanımlar.Otizmli çocuklara oyun öğretimi sırasında kullanılan etkili öğretim yöntemlerini betimleyebilecektir.  Uygulamalı davranış analizine dayalı yöntemleri betimler. Doğal ortamda kullanılan öğretim tekniklerini betimler.

Araştırma yaklaşımının seçimi, kaynak taraması, Yazma stratejileri ve etik hususlar, Araştırma deseni: Amaç yazımı, araştırma soruları ve hipotezler, Nicel yöntemler, tarama ve deneysel desenlerin tanımlanması, Tarama yönteminin bileşenleri, deneysel yöntem planının bileşenleri, Nitel yöntemler, Nitel yöntemlerin bileşenleri, Nitel araştırmanın özellikleri, Nitel desenlerde araştırmacının rolü, veri toplama süreçleri, Nitel desenlerde araştırmacının rolü, veri toplama süreçleri, Veri kayıt etme işlemleri, Veri analizi ve yorumlama, Karma yöntemler, Yakınsayan karma yöntemler, sıralı karma yöntemler, Karma yöntem seçiminde önemli faktörler.